3 tips om te stoppen met eetbuien

Je neemt je voor om gezond te eten en stelt een lijst op met verboden voeding, maar dan plots zit je midden in een eetbui.
Je eet alles wat je eigenlijk niet “mag” en het schuldgevoel slaat genadeloos toe.

Hoe komt dat? En vooral: hoe kun je stoppen met eetbuien?

Verboden lijst = eetbuivoedsel

Wat je jezelf verbiedt, wordt onweerstaanbaar.
Dat is geen gebrek aan wilskracht, maar psychologie.
Robert Cialdini, dé expert op het gebied van beïnvloeding, beschrijft hoe schaarste en urgentie ons gedrag sturen. Alles wat moeilijk te krijgen is, willen we juist méér. En als we het idee hebben dat iets “nu” moet, wordt de drang nóg sterker.

Dus wat gebeurt er als je een lijst maakt met verboden voeding? Je hersenen registreren deze voedingsmiddelen als schaars en waardevol. En zodra je er toegang toe krijgt – bijvoorbeeld op een moeilijk moment – schiet je in de overdrive. Je móét het nu eten, want straks mag het niet meer.

Boektip: Invloed – Robert Cialdini.

De oplossing: weg met schaarste en urgentie

Wil je echt stoppen met eetbuien? Dan moet je die verboden lijst loslaten en de schaarste en urgentie verminderen. Dat doe je zo:

1. Haal het eetbuivoedsel in huis – En niet zomaar, maar altijd. De enige manier om voeding “normaal” te maken, is door het niet langer speciaal te laten voelen.
2. Eet het wanneer je wil, hoeveel je wil – Geen regels, geen restricties. Dit voelt in het begin eng, maar het helpt je brein te begrijpen dat dit voedsel niet schaars is.
3. Herhaal dit proces – Hoe vaker je merkt dat je altijd toegang hebt tot dit eten, hoe minder de drang om te overeten. De urgentie verdwijnt.

Uit de praktijk: een gesprek met een cliënt

Ik begeleid regelmatig mensen die worstelen met eetbuien.
Eén van mijn cliënten stuurde me onlangs dit bericht:

“Leen, iets blijft me bezig houden. Ik heb het nu 9 dagen echt goed gedaan. Maar sinds vorige vrijdag gaat het weer van herstel naar eetbui naar herstel enz. Ik denk dat het me meer rust zou geven als ik nu weer een tijdje de lekkernijen op een veilige plaats bewaar. Een bevriend koppel kent mijn probleem. Wat vind je van het idee dat ik mijn lekkernijen wel koop, maar ze voorlopig opsla bij hen?”

Ze vertelde me ook over een theorie die ze had gelezen over het reptielenbrein, zoogdierenbrein en de neocortex – drie delen van ons brein die een rol spelen in gedragsverandering.

Mijn antwoord aan haar:

“Wat je zegt over het brein klopt helemaal. Het is een constante strijd tussen wat je wilt en wat je brein op dat moment doet. Je idee om je lekkernijen tijdelijk bij je ouders op te slaan kan werken, omdat je zo even een ‘time-out’ creëert en jezelf minder blootstelt aan verleiding. Maar let op dat je niet opnieuw een ‘verboden lijst’ maakt, want dat kan juist de drang versterken. Het doel is dat je uiteindelijk alles in huis kunt hebben zonder dat het stress oplevert. Daarom is het goed om dit stap voor stap op te bouwen.”

Daarnaast bespraken we hoe haar werkomgeving en stress een grote rol spelen.

Vaak belandt ze tegen de avond in een patroon van moeheid en spanning, waardoor haar brein de weg van de minste weerstand kiest: een eetbui.

“Het is goed om je omgeving aan te passen, maar kijk ook breder: wat maakt dat je ‘s avonds in dat patroon terechtkomt? Als stress en vermoeidheid een trigger zijn, is het belangrijk om daar óók iets aan te doen.”

Vertrouw op je lichaam

In het begin kan het voelen alsof je niet kunt stoppen met eten. Maar na verloop van tijd merk je dat je lichaam vanzelf aangeeft wanneer het genoeg is. Voeding verliest zijn magische aantrekkingskracht en wordt gewoon… eten.

3 tips om te stoppen met eetbuien

1. Stop met verboden voedingsmiddelen

Wat je jezelf verbiedt, wordt juist onweerstaanbaar. Dit is geen gebrek aan wilskracht, maar psychologie. Onderzoek toont aan dat schaarste iets nóg aantrekkelijker maakt. Hoe strenger je bent voor jezelf, hoe groter de kans dat je later doorslaat.

Wat kun je doen?

• Geef jezelf toestemming om alles te eten. Ja, echt!
• Haal “eetbuivoedsel” in huis en laat het daar gewoon liggen.
• Hoe vaker je merkt dat je altijd toegang hebt tot dit eten, hoe minder spannend het wordt.

💡 Uit de praktijk: Een cliënt van mij worstelde met dit idee. Ze wilde haar lekkernijen tijdelijk bij haar ouders opslaan om de verleiding te vermijden. Dit kan op korte termijn helpen, maar ik waarschuwde haar: “Pas op dat je niet opnieuw een verboden lijst creëert, want dat kan de drang juist versterken.” Het doel is dat je uiteindelijk álles in huis kunt hebben zonder stress.

2. Onderzoek je eetbuien: waar komen ze vandaan?

Eetbuien gaan bijna nooit écht over eten. Vaak zijn ze een reactie op stress, vermoeidheid of emoties. Veel van mijn cliënten merken dat hun eetbuien vooral ’s avonds komen, als de dag zwaar was en hun energie op is.

Wat kun je doen?

• Houd een eetbui-dagboek bij: Wat voelde je vóór de eetbui? Was je moe, gestrest, verdrietig?
• Kijk naar je dag: Hoe voel je je als je eetbuien krijgt? Misschien is het geen honger, maar vermoeidheid of spanning.
• Zorg voor betere ontspanning in de avond. Plan een warm bad, een korte wandeling of iets wat je helpt om te ontladen zonder eten.

💡 Een cliënt vertelde me: “Ik weet dat mijn reptielenbrein ’s avonds de overhand neemt. Ik kies dan de weg van de minste weerstand en prop me vol om te bekomen van de dag.” Dit inzicht is belangrijk! Als je begrijpt wat je triggert, kun je er iets aan doen.

3. Bouw nieuwe gewoontes op (en wees geduldig!)

Verandering kost tijd. Veel mensen denken dat ze “gewoon” moeten stoppen met eetbuien, maar het doorbreken van patronen gaat in kleine stappen. Gun jezelf de tijd om een nieuwe, gezondere relatie met eten op te bouwen.

Wat kun je doen?

• Begin klein: Kies één verandering per keer. Bijvoorbeeld: elke avond een rustmoment inplannen in plaats van meteen naar eten grijpen.
• Wees niet te streng: Het is oké als het niet in één keer lukt. Blijf reflecteren en pas je aanpak aan.
• Zie het als een proces: Je bent onderweg naar een ontspannen relatie met eten. Dat gaat met ups en downs, en dat is helemaal normaal.

💡 Mijn advies aan cliënten: “Je hoeft niet meteen perfect te eten. Het belangrijkste is dat je leert luisteren naar je lichaam en je eigen patronen doorbreekt. Dat lukt alleen als je jezelf de tijd gunt.”

Samenvatting: zo stop je met eetbuien

• Stop met verboden lijsten – Geef jezelf de vrijheid om te eten wat je wilt.
• Onderzoek je triggers – Stress, vermoeidheid en emoties spelen een grote rol.
• Werk aan nieuwe gewoontes – Kleine stappen maken het verschil op lange termijn.

Het belangrijkste? Wees geduldig met jezelf.
Ik weet hoe lastig dit proces is, maar ik zie ook dagelijks in de Strak Plan- praktijk dat het kán.
Jij kunt dit ook. 💛

Verandering kost tijd, maar het is mogelijk. Ik zie het dagelijks bij mijn cliënten. En ik weet: jij kunt het ook.

Liefs,
Leen

Volg ons op Instagram & Facebook

Dagelijkse inspiratie, tips en recepten | Instagram & Facebook.

Door Leen Seminck | Oprichter en CEO Strak Plan & Penstripe